
Điện mặt trời là một trong những nguồn năng lượng tái tạo phát triển nhanh nhất tại Việt Nam trong vài năm trở lại đây. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích rõ ràng về kinh tế và môi trường, không ít người đang thắc mắc: “Điện mặt trời có bị cắt giảm công suất không?”. Nếu bạn đang cân nhắc đầu tư vào hệ thống điện mặt trời áp mái, bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ vấn đề cắt giảm công suất là gì, khi nào xảy ra, vì sao lại có hiện tượng này và cách hạn chế tối đa rủi ro khi đầu tư.
1. Hiện tượng cắt giảm công suất điện mặt trời là gì?
Cắt giảm công suất là gì?
Cắt giảm công suất (curtailment) là hiện tượng giới hạn hoặc ngừng tạm thời việc phát điện từ hệ thống năng lượng tái tạo, bao gồm điện mặt trời, vào lưới điện. Tức là dù hệ thống vẫn tạo ra điện, nhưng không được phép hoặc không thể đưa hết vào lưới, dẫn đến việc lãng phí sản lượng điện có thể bán hoặc sử dụng.
Điều này thường xảy ra khi:
-
Nguồn cung điện (từ điện mặt trời, điện gió) vượt quá nhu cầu tiêu thụ tại một thời điểm.
-
Hệ thống lưới điện quá tải, không thể tiếp nhận thêm điện năng.
-
Các giới hạn kỹ thuật hoặc quy hoạch vận hành chưa phù hợp.
Tại sao điện mặt trời dễ bị cắt giảm công suất?
-
Điện mặt trời phát mạnh vào ban ngày (đặc biệt là trưa), nhưng đây lại không phải thời điểm nhu cầu tiêu thụ cao nhất.
-
Ở nhiều địa phương, lưới điện truyền tải chưa đủ khả năng tiếp nhận lượng điện mặt trời tăng nhanh đột ngột trong giờ cao điểm ánh nắng.
-
Khi có quá nhiều dự án điện mặt trời cùng phát trong một khu vực, quá tải cục bộ có thể xảy ra, buộc các đơn vị điều độ phải cắt giảm công suất để đảm bảo an toàn lưới điện.

2. Tình hình cắt giảm công suất điện mặt trời tại Việt Nam
Số liệu thực tế
Tại Việt Nam, hiện tượng cắt giảm công suất đã xảy ra rõ rệt từ năm 2020 – 2021, khi hàng loạt dự án điện mặt trời được đầu tư gấp rút để kịp hưởng giá FIT ưu đãi. Theo EVN và Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0):
-
Tính riêng năm 2021, sản lượng điện mặt trời bị cắt giảm lên đến 1,3 tỷ kWh, tương đương hàng trăm tỷ đồng thiệt hại cho nhà đầu tư.
-
Nhiều nhà máy điện mặt trời ở Ninh Thuận, Bình Thuận – nơi có mật độ dự án cao – ghi nhận mức cắt giảm tới 40 – 60% công suất vào giờ trưa.
Không chỉ xảy ra ở quy mô nhà máy lớn
Nhiều người cho rằng chỉ các dự án điện mặt trời quy mô lớn mới bị ảnh hưởng, nhưng thực tế, một số hệ thống điện mặt trời áp mái thương mại (hòa lưới) cũng bị điều chỉnh giảm công suất nếu đấu nối vào lưới hạ thế đã quá tải.
Nguyên nhân sâu xa
-
Quy hoạch lưới điện chưa theo kịp tốc độ phát triển điện mặt trời.
-
Nhiều dự án đầu tư tự phát, thiếu đồng bộ hạ tầng truyền tải.
-
Chưa có cơ chế lưu trữ điện hiệu quả (pin lưu trữ, bơm thủy điện tích năng…).

Điện mặt trời có bị cắt giảm công suất không Xem thêm: Hướng dẫn tính công suất lắp đặt điện mặt trời cho ngôi nhà của bạn
3. Giải pháp hạn chế rủi ro cắt giảm công suất điện mặt trời
Mặc dù hiện tượng này là có thật và vẫn đang tiếp diễn, điện mặt trời không phải là một khoản đầu tư rủi ro nếu được tính toán kỹ lưỡng. Dưới đây là một số cách để hạn chế tối đa tình trạng bị cắt giảm công suất:
Lựa chọn công suất phù hợp với nhu cầu tiêu thụ
-
Thay vì chạy theo công suất lớn để bán điện, nên thiết kế hệ thống dựa trên mức tiêu thụ điện thực tế trong gia đình/doanh nghiệp.
-
Hệ thống tự tiêu thụ nội bộ ít bị ảnh hưởng bởi cắt giảm công suất, vì điện tạo ra được dùng trực tiếp.
Sử dụng hệ thống hybrid (hòa lưới có lưu trữ)
-
Tích hợp pin lưu trữ điện mặt trời sẽ giúp lưu lại điện thừa vào ban ngày để dùng buổi tối – hạn chế phụ thuộc vào EVN.
-
Hệ thống hybrid cũng giúp tăng tự chủ năng lượng, thích hợp cho vùng hay mất điện.

Điện mặt trời có bị cắt giảm công suất không? Câu trả lời là có, nhưng không phải với tất cả hệ thống và không phải lúc nào cũng gây thiệt hại lớn – nếu bạn đầu tư đúng cách.
Và tại Unisolar, chúng tôi mang đến giải pháp năng lượng mặt trời trọn gói, từ tư vấn đến lắp đặt và bảo hành dài hạn. Với hàng trăm dự án dân dụng và thương mại đã triển khai, Unisolar cam kết:
-
Thiết kế hệ thống không dư thừa – không bị cắt giảm vô lý
-
Đấu nối đúng chuẩn EVN, hỗ trợ thủ tục đầy đủ
-
Sử dụng pin và inverter chất lượng cao, có tính năng giới hạn công suất thông minh
Hãy để mỗi tia nắng trở thành giá trị bền vững cho ngôi nhà bạn – cùng Unisolar biến mái nhà thành nhà máy điện riêng!
Unisolar – Đơn vị cung cấp các giải pháp, thiết bị điện mặt trời uy tín hàng đầu tại thị trường Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Là đối tác chiến lược tại Việt Nam các hãng lớn như: SolarEdge, Sigenergy, JA Solar, Solmetric, Nexans, Fluke…
Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn:
- Hotline/ Zalo: 0914 049 357
- Email: service@unisolar.com.vn
- Website: www.unisolar.com.vn
- Youtube: https://www.youtube.com/@UniSolar
Có thể bạn quan tâm:
- Điện mặt trời có thực sự xanh không?
- Điện mặt trời giúp giảm ô nhiễm như thế nào?
- Điện mặt trời và giảm phát thải CO2
Unisolar - Đơn vị cung cấp các giải pháp, thiết bị điện mặt trời uy tín hàng đầu tại thị trường Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Là đối tác chiến lược tại Việt Nam các hãng lớn như: SolarEdge, Sigenergy, JA Solar, Solmetric, Nexans, Fluke…
Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn:
- Hotline/ Zalo: 0914 049 357
- Email: service@unisolar.com.vn
- Website: www.unisolar.com.vn
- Youtube: https://www.youtube.com/@UniSolar

Unisolar – đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực điện mặt trời, chuyên cung cấp các sản phẩm, giải pháp và dịch vụ lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái tại thị trường Việt Nam và khu vực Đông Nam Á.