
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu đang trở nên ngày càng nghiêm trọng, phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là năng lượng mặt trời, đang được nhiều quốc gia ưu tiên như một chiến lược dài hạn để giảm phát thải khí nhà kính, đảm bảo an ninh năng lượng và hướng tới nền kinh tế bền vững. Việt Nam, với lợi thế tự nhiên về ánh sáng mặt trời và tiềm năng phát triển năng lượng tái tạo, đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư và đối tác quốc tế trong lĩnh vực năng lượng sạch.
Hợp tác quốc tế phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam hiện không chỉ là xu hướng, mà còn là động lực chính giúp quốc gia này đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang mô hình năng lượng xanh. Thông qua các chương trình tài trợ, chuyển giao công nghệ, đầu tư hạ tầng và chia sẻ kinh nghiệm, nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã và đang góp phần tích cực vào quá trình phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam. Trong bài viết này, chúng ta sẽ điểm lại vai trò và tác động của hợp tác quốc tế trong lĩnh vực điện mặt trời, các chương trình tiêu biểu đã và đang triển khai, cũng như triển vọng và thách thức trong chặng đường phía trước.
Hợp tác quốc tế phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam
Tiềm năng và nhu cầu phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam
Việt Nam nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa, với số giờ nắng trung bình từ 1.800–2.600 giờ mỗi năm và cường độ bức xạ mặt trời khá cao, dao động từ 4,5–5,5 kWh/m²/ngày. Đây là điều kiện lý tưởng để phát triển các dự án năng lượng mặt trời, đặc biệt là điện mặt trời áp mái và điện mặt trời quy mô trang trại.
Trong những năm gần đây, ngành năng lượng mặt trời tại Việt Nam đã có bước phát triển mạnh mẽ. Tính đến cuối năm 2023, tổng công suất điện mặt trời lắp đặt trên toàn quốc đã vượt ngưỡng 17.000 MWp, chiếm khoảng 24% công suất của hệ thống điện quốc gia. Tuy nhiên, tỷ lệ này vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng và nhu cầu sử dụng điện ngày càng tăng của quốc gia có gần 100 triệu dân và nền kinh tế đang phát triển nhanh.
Việc phát triển năng lượng mặt trời trong nước còn đối mặt với một số khó khăn như thiếu nguồn vốn dài hạn, công nghệ chưa đồng đều, hạ tầng lưới điện chưa đáp ứng kịp tốc độ phát triển, và đặc biệt là thiếu nhân lực chuyên môn cao. Chính vì vậy, hợp tác quốc tế phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam đang đóng vai trò thiết yếu trong việc thu hút đầu tư, chuyển giao công nghệ và nâng cao năng lực vận hành – quản lý.
Tiềm năng và nhu cầu phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam
Vai trò của hợp tác quốc tế phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam
Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực năng lượng mặt trời không chỉ đơn thuần là đầu tư tài chính, mà còn bao gồm nhiều khía cạnh quan trọng như chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực, tư vấn chính sách và hỗ trợ kỹ thuật. Đây là đòn bẩy để Việt Nam từng bước hoàn thiện hệ sinh thái năng lượng tái tạo, phù hợp với tiêu chuẩn toàn cầu.
1. Đầu tư tài chính và công nghệ
Nhiều tổ chức tài chính quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), GIZ (Đức), JICA (Nhật Bản) đã hỗ trợ Việt Nam hàng tỷ USD dưới dạng vốn vay ưu đãi và viện trợ không hoàn lại cho các dự án năng lượng tái tạo.
Cùng với đó, các doanh nghiệp từ Đức, Nhật, Hàn Quốc, Mỹ, Đan Mạch, Thụy Điển… cũng tham gia đầu tư hàng loạt dự án điện mặt trời quy mô lớn tại Ninh Thuận, Bình Thuận, Gia Lai, Kon Tum và khu vực Tây Nguyên. Thông qua các liên doanh hoặc đối tác BOT, các công ty nước ngoài không chỉ mang vốn mà còn đưa vào Việt Nam những công nghệ tiên tiến nhất trong lĩnh vực điện mặt trời, giúp nâng cao chất lượng và hiệu suất hệ thống.
2. Hỗ trợ phát triển chính sách và khung pháp lý
Nhiều chuyên gia quốc tế đã tham gia tư vấn cho Chính phủ Việt Nam xây dựng các chính sách hỗ trợ phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là cơ chế giá FIT (Feed-in Tariff), biểu giá điện cạnh tranh và lộ trình chuyển đổi sang cơ chế thị trường điện. Việc tiếp cận với khung pháp lý quốc tế giúp Việt Nam xây dựng được hành lang pháp lý minh bạch, phù hợp với xu thế toàn cầu, tạo niềm tin cho nhà đầu tư và thúc đẩy thị trường điện mặt trời phát triển ổn định, bền vững.
3. Đào tạo và nâng cao năng lực nhân sự
Một trong những rào cản lớn của ngành điện mặt trời tại Việt Nam là thiếu nhân lực kỹ thuật chất lượng cao. Các chương trình hợp tác quốc tế đã hỗ trợ mở nhiều khóa đào tạo, hội thảo và chương trình trao đổi chuyên gia. Nhiều kỹ sư Việt Nam đã có cơ hội học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia dẫn đầu về năng lượng sạch, từ đó áp dụng hiệu quả vào thực tế.
Vai trò của hợp tác quốc tế phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam
Triển vọng và những bước đi tiếp theo trong hợp tác quốc tế
Trong bối cảnh toàn cầu đang đẩy mạnh chuyển dịch xanh và cam kết giảm phát thải khí nhà kính, Việt Nam cũng đặt mục tiêu mạnh mẽ trong Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn đến 2050. Trong đó, điện mặt trời được xem là một trong những nguồn năng lượng chủ lực giúp đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Để hiện thực hóa điều này, việc mở rộng và làm sâu sắc thêm hợp tác quốc tế phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam là xu thế tất yếu. Các hướng đi chính bao gồm:
- Tăng cường liên doanh và chuyển giao công nghệ: Thu hút các nhà sản xuất tấm pin, inverter, thiết bị lưu trữ năng lượng quốc tế đặt nhà máy tại Việt Nam, từ đó giảm giá thành và tăng tính chủ động.
- Mở rộng hợp tác vùng, khu vực: Thúc đẩy liên kết ASEAN và các cơ chế hợp tác Đông Á để chia sẻ lưới điện, đầu tư xuyên biên giới và chuyển đổi kinh nghiệm chính sách.
- Khuyến khích đầu tư tư nhân thông qua PPP (đối tác công – tư): Nhà nước giữ vai trò tạo hành lang pháp lý thuận lợi, còn doanh nghiệp quốc tế mang lại vốn và công nghệ.
- Ứng dụng giải pháp thông minh: Triển khai hệ thống quản lý năng lượng thông minh, pin lưu trữ, và tích hợp điện mặt trời với lưới điện quốc gia một cách linh hoạt, an toàn.
Triển vọng và những bước đi tiếp theo trong hợp tác quốc tế
Hợp tác quốc tế phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam không chỉ là sự hỗ trợ một chiều mà đang dần trở thành mối quan hệ đôi bên cùng có lợi. Việt Nam, với tiềm năng tự nhiên dồi dào và cam kết mạnh mẽ về phát triển bền vững, đang là điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư và đối tác toàn cầu trong lĩnh vực năng lượng sạch. Trong kỷ nguyên chuyển đổi năng lượng, Việt Nam có cơ hội vàng để trở thành trung tâm năng lượng tái tạo của khu vực Đông Nam Á – nếu biết tận dụng đúng cách làn sóng hợp tác quốc tế.
Việc tiếp tục đón nhận, học hỏi và làm chủ công nghệ sẽ giúp quốc gia không chỉ giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch mà còn góp phần xây dựng một tương lai năng lượng tự chủ, xanh và bền vững cho các thế hệ sau. Đồng hành cùng xu hướng này, Unisolar – với kinh nghiệm quốc tế và mạng lưới đối tác chiến lược toàn cầu – đang góp phần đưa công nghệ năng lượng mặt trời tiên tiến đến gần hơn với người Việt và doanh nghiệp Việt. Liên hệ ngay với Unisolar để được tư vấn chi tiết nhất!
Unisolar – Đơn vị cung cấp các giải pháp, thiết bị điện mặt trời uy tín hàng đầu tại thị trường Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Là đối tác chiến lược tại Việt Nam các hãng lớn như: SolarEdge, Sigenergy, JA Solar, Solmetric, Nexans, Fluke…
Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn:
- Hotline/ Zalo: 0914 049 357
- Email: service@unisolar.com.vn
- Website: www.unisolar.com.vn
- Youtube: https://www.youtube.com/@UniSolar

Unisolar – đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực điện mặt trời, chuyên cung cấp các sản phẩm, giải pháp và dịch vụ lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái tại thị trường Việt Nam và khu vực Đông Nam Á.