
Năng lượng mặt trời đang dần trở thành trụ cột của hệ thống năng lượng bền vững toàn cầu. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển nhanh chóng của lĩnh vực này là thách thức về xử lý hàng triệu tấm pin năng lượng mặt trời sẽ hết hạn sử dụng trong vòng 20–30 năm tới. Trong bối cảnh đó, phục hồi và tái chế tấm pin năng lượng mặt trời cũ là xu hướng tất yếu, giúp giảm thiểu chất thải, tận dụng tài nguyên và đóng góp vào nền kinh tế tuần hoàn.
Tại sao cần phục hồi và tái chế tấm pin năng lượng mặt trời cũ?
Theo thống kê từ IEA (Cơ quan Năng lượng Quốc tế), đến năm 2050, thế giới có thể tạo ra hơn 78 triệu tấn chất thải từ các tấm pin mặt trời đã qua sử dụng. Nếu không được xử lý đúng cách, lượng rác thải này sẽ gây áp lực lớn lên môi trường và hệ thống quản lý chất thải rắn.
Mỗi tấm pin năng lượng mặt trời, dù đã cũ và không còn hiệu quả sử dụng ban đầu, vẫn chứa nhiều vật liệu có giá trị như:
- Silicon tinh thể: có thể phục hồi và tái sử dụng trong ngành công nghiệp điện tử hoặc sản xuất pin mới.
- Kính: chiếm 70–75% khối lượng tấm pin, có thể nghiền để sản xuất kính xây dựng.
- Nhôm: từ khung pin, có thể tái chế làm vật liệu xây dựng.
- Kim loại quý: như bạc, đồng, thiếc — được dùng để chế tạo bảng mạch mới hoặc các thiết bị điện tử.
Do đó, phục hồi và tái chế tấm pin năng lượng mặt trời cũ không chỉ góp phần giảm áp lực rác thải mà còn giúp doanh nghiệp tiết kiệm tài nguyên, giảm chi phí sản xuất và hướng đến mô hình sản xuất bền vững hơn.
Tại sao cần phục hồi và tái chế tấm pin năng lượng mặt trời cũ?
Quy trình phục hồi và tái chế tấm pin mặt trời: Từ rác thải thành tài nguyên
Hiện nay, quy trình tái chế tấm pin mặt trời được chia thành hai hướng chính: tái chế cơ học và tái chế hóa học, tùy vào loại pin (silicon tinh thể hay thin-film).
Bước 1: Thu gom và phân loại
Tấm pin cũ sau khi tháo dỡ khỏi hệ thống được vận chuyển về nhà máy xử lý, phân loại theo loại pin (mono, poly, thin-film) để áp dụng phương pháp xử lý phù hợp.
Bước 2: Tách rời linh kiện
Các bộ phận như khung nhôm, hộp nối dây điện, kính mặt và lớp lưng (backsheet) được tháo gỡ để dễ xử lý.
- Nhôm được nấu chảy và tái chế trực tiếp.
- Kính được nghiền nhỏ để tái sử dụng trong sản xuất gạch kính, vật liệu cách âm.
Bước 3: Xử lý lớp tế bào quang điện
Đây là phần quan trọng nhất vì chứa silicon và kim loại quý. Tùy theo công nghệ, có thể dùng phương pháp:
- Nhiệt phân: đốt nóng để tách các lớp nhựa và polymer.
- Hóa chất: dùng axit hoặc dung môi đặc biệt để tách silicon, bạc và các hợp chất dẫn điện.
Bước 4: Tái sử dụng hoặc tiêu hủy an toàn
Phần silicon sau khi xử lý có thể được tinh chế lại và sử dụng cho các tấm pin thế hệ tiếp theo hoặc ngành công nghiệp điện tử. Các phần không thể tái chế được xử lý theo tiêu chuẩn môi trường quốc tế để đảm bảo không gây ô nhiễm.
Việc phục hồi cũng có thể áp dụng cho các tấm pin chưa hoàn toàn hư hỏng: thay thế inverter, sửa khung, vệ sinh kỹ lưỡng để tái sử dụng trong các ứng dụng ít yêu cầu như nông nghiệp, đèn đường hoặc khu dân cư không nối lưới.
Quy trình phục hồi và tái chế tấm pin mặt trời: Từ rác thải thành tài nguyên
Việt Nam trước thách thức và cơ hội tái chế pin năng lượng mặt trời
Tại Việt Nam, ngành năng lượng mặt trời bùng nổ từ năm 2019, kéo theo sự gia tăng số lượng hệ thống điện mặt trời áp mái tại hộ gia đình, doanh nghiệp và nhà xưởng. Tuy nhiên, vấn đề tái chế các tấm pin cũ hiện vẫn là khoảng trống cần lấp đầy.
Thách thức:
- Thiếu cơ sở hạ tầng tái chế chuyên biệt: Việt Nam hiện chưa có nhiều nhà máy đủ tiêu chuẩn kỹ thuật để xử lý pin mặt trời theo quy trình chuẩn.
- Chi phí tái chế cao: Việc thu gom, vận chuyển và xử lý đòi hỏi đầu tư lớn, trong khi lợi nhuận từ việc tái chế vẫn chưa hấp dẫn với doanh nghiệp.
- Chưa có quy định pháp lý rõ ràng: Các quy định về quản lý rác thải điện mặt trời vẫn còn mơ hồ, khiến việc tái chế chưa được kiểm soát chặt chẽ.
Cơ hội:
- Thị trường mới trong tương lai gần: Khi hàng triệu tấm pin tại Việt Nam bắt đầu hết hạn sử dụng từ năm 2030 trở đi, nhu cầu tái chế sẽ bùng nổ.
- Định hướng kinh tế tuần hoàn: Phục hồi và tái chế tấm pin năng lượng mặt trời cũ phù hợp với chính sách quốc gia về phát triển kinh tế xanh và bền vững.
- Hợp tác công – tư: Các doanh nghiệp như Unisolar có thể hợp tác với các tổ chức môi trường, viện nghiên cứu và nhà nước để xây dựng hệ thống tái chế hiệu quả.
Việt Nam trước thách thức và cơ hội tái chế pin năng lượng mặt trời
Phục hồi và tái chế tấm pin năng lượng mặt trời cũ không chỉ là giải pháp bảo vệ môi trường mà còn là cơ hội thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam. Để hiện thực hóa điều này, cần có sự vào cuộc của cả chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng. Unisolar, với vai trò là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, cam kết không chỉ mang đến giải pháp điện mặt trời chất lượng mà còn định hướng phát triển bền vững, góp phần xây dựng mô hình xử lý tấm pin cũ hiệu quả trong tương lai.
Unisolar – Đơn vị cung cấp các giải pháp, thiết bị điện mặt trời uy tín hàng đầu tại thị trường Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Là đối tác chiến lược tại Việt Nam các hãng lớn như: SolarEdge, Sigenergy, JA Solar, Solmetric, Nexans, Fluke…
Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn:
- Hotline/ Zalo: 0914 049 357
- Email: service@unisolar.com.vn
- Website: www.unisolar.com.vn
- Youtube: https://www.youtube.com/@UniSolar

Unisolar – đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực điện mặt trời, chuyên cung cấp các sản phẩm, giải pháp và dịch vụ lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái tại thị trường Việt Nam và khu vực Đông Nam Á.